کتاب صوتی و نکاتی که باید درباره آن بدانید

شاید باورش برایمان کمی سخت باشد که گاهی ترافیک هم می‌تواند آزاردهنده نباشد. وقتی هندزفری را در گوشتان بگذارید و فارغ از هیاهوی شهر و شلوغی‌های همیشگی‌اش به یکی از رمان‌های شاهکار جهان گوش کنید. کتاب صوتی پدیده‌ای است که این روزها مخالفان سرسخت و شیفتگان خاص خود را دارد. امروز برایتان درباره کتاب‌های صوتی خواهیم گفت. با نیکوپی همراه باشید.

کتاب صوتی چیست و چگونه به وجود آمده است؟

کتاب صوتی، گویا یا سخنگو در سال 1932 به دستور کنگره آمریکا برای نابینایان تولید شد. در آن زمان شاید کمتر کسی باور می‌کرد که در حدود 80 سال بعد کتاب صوتی به این میزان در همه جای جهان محبوب و پرطرفدار شود. کتاب‌های صوتی معمولاً توسط یک یا چند گوینده خوانده شده و برروی فرمت‌های قابل استفاده در موبایل به شما عرضه می‌شوند. معمولاً سبک نمایش‌نامه‌گونه کتاب صوتی طرفدار بیشتری دارد و توجه و تمرکز بیشتری در شنونده ایجاد می‌کند. در این مدل کتاب صوتی گویندگان متن سعی می‌کنند با تغییر لحن و صدا در نقش فرو روند و ذهن شما را بیشتر درگیر متن کنند. البته مدل خواندن یکنواخت تک‌نفره کتاب صوتی هم طرفداران خودش را دارد. افرادی که معتقدند این سبک شنیدن کتاب صوتی بهتر است چون آن‌ها را درگیر زیروبم صدای گوینده نکرده و تمرکز و تخیل فعال‌تری برای آن‌ها درپی خواهد داشت.

مزایای استفاده از کتاب صوتی چیست؟

امان از زمان‌های مرده و بی‌خاصیتی که این روزها گریبان همه ما را بدجوری چسبیده‌اند. اگر ساکن شهرهای شلوغ ایران باشید حتماً عصرها که از سر کار تعطیل می‌شوید مدت‌زمان نسبتاً زیادی را در راه برگشت به خانه هستید. فکرش را بکنید که چقدر خوب می‌شود اگر این ساعت‌های مرده که در سال هم رقم چشمگیری از زندگی ما می‌شوند به کاری مفید چون شنیدن یک اثر خوب بگذرند. کتاب صوتی حتی این امکان را به شما می‌دهد که در راه خانه یا در سفر یک مهارت یا مبحثی آموزشی را یاد بگیرید.

مورد دیگری که از مزایای فوق‌العاده کتاب‌های صوتی هستند مفید بودن آنها برای کودکانند. اینکه شنیدن یک قصه خوب از زبان گویندگان ماهر کتاب کودکان، چقدر در افزایش مهارت‌های شنیداری و گفتاری کودکان مؤثر است امری کاملاً اثبات شده است. همچنین اگر مادر خانه‌داری هستید که ساعات زیادی را به کارهای خانه مشغولید، کتاب‌های صوتی از بهترین پیشنهادهای ما به شماست. کارهای خانه معمولاً تمرکز بالایی نمی‌خواهند پس چه خوب می‌شود که روی شنیدن یک شاهکار ادبیات تمرکز کنید.

برای نابینایان و افرادی که مطالعه برای چشمشان ضرر دارد، کتاب صوتی بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید با خریدنش خوشحالشان کنید. حتی هنگام ورزش و پیاده‌روی‌های عصرگاهی یا شباهنگام وقت خواب، شنیدن یک کتاب صوتی سرگرمی دل‌نشینی خواهد بود. نکته بعدی که به نظرم بسیار مهم است کمتر مصرف شدن کاغذ و قطع درختان است که از مزیت‌های خوب استفاده از کتاب صوتی است.

معایب کتاب‌های صوتی چیست؟

درباره اینکه کتاب صوتی چه ضرر مالی‌ای به ناشران ایرانی زده بحث بسیار است. اینکه کتاب‌های صوتی بدون حق نشر و بدون رعایت حقوق نویسندگان در کنار خیابان فروخته می‌شوند حتماً اتفاق ناخوشایندی است. اگر کتاب‌های صوتی را دوست دارید حتماً به شکل قانونی آن‌ها را بخرید. قیمت این کتاب‌ها هم معمولاً مناسب است و بیشتر ما توانایی خریدنشان را داریم. عده‌ای معتقدند کتاب‌های صوتی بخشی از تخیل ما که با دیدن کلمات کتاب فعال می‌شوند را غیرفعال می‌کنند و این یعنی شنیدن کتاب دست‌کم نسبت به لمس کاغذ آن و دیدن واژه‌ها لذت‌بخش نخواهد بود؛ اما اگر واقع‌بینانه‌تر نگاه کنیم کتاب صوتی اگر سرانه مطالعه که در ایران هم بسیار پایین است را تکانی هرچند مختصر بتواند بدهد این خودش اتفاق بسیار خوبی است. باید بپذیریم که در این عصر تکنولوژی بهتر است در برابر تغییرات این‌چنینی کمتر مقاومت کنیم و با جریان روز جهان آهسته و پیوسته پیش برویم. البته گفتن این نکته هم ضروری است که کتاب کاغذی بعید است طرفداران همیشگی خود را از دست بدهد و همان عدد کم کتاب‌خوانان جامعه احتمالاً به کاغذ وفادار خواهند ماند. درباره کتاب‌های صوتی باید منتظر ماند و دید با گذشت زمان چه سرنوشتی در انتظار این سبک تازه مطالعه است؛ اما پیشنهاد ما به شما این است که حتماً شنیدن یک کتاب صوتی را در ترافیک امتحان کنید شاید شما هم به یکی از طرفداران همیشگی کتاب صوتی تبدیل شدید.